Daisy Valera /Havana Times.org
Adamızda duvar yazıları (grafiti) ile ilgilenenler Küba sokak sanatının 10 yıl önce başladğı konusunda hem fikirdirler.
Bu seneki Biennial Sanat Festivali’ne yeteneklerini sergileyen çok sayıda yabancı grafiticilerin katılması bu gerçekliğin bir göstergesidir.
Grafiti hareketi Havana’da ki en güçlü ve etkili dönemini bırakmış olmakla birlikte, geçtiğimiz günlerde bütün ülke çapında yayılmaya başladı; hatta basının bile dikkatini çekti.
Bunun bir örneği geçen yaz yayınlanan kısa bir TV haber programında verildi; burada doğu Küba’da ki Holquin şehrinde ki bazıları tarafından doğru olmadığı yargısına varılan ve kültürel örgütler tarafından onaylı grafitinin varlığı teyit edildi.
Sonunda varılan sonuç: Bir devlet kuruluşunun onayı alındıktan sonra yaratılan grafiti sergilenebilir ve sanat olarak kabul edilir, diğerleri ise kültürel bir değere sahip değildir ve yalnızca binalara zarar vermektedir.
Bana gelince daha fazla aynı fikirde olmadığımı söylemeden duramam; Kübalı vandal grafiti daha fazla bir öneme sahiptir.
Örnek olarak en azından “El Sexto” (altıncı) ve “Bulldog,” imzalarını ve kalıp ve çıkartma kullanarak biraz daha kompleks ürünler yaratan diğerlerinden sözedebiliriz.
Kalıplar kullanarak yapılan grafiti içinde asker miğferi ve el bombaları ile diğerlerinden ayrılan “BCD,” “Bajo condiciones dificiles” (Güç koşullar altında) imzası vardır. Herkesi bunun adamızdaki yaşam koşullarına gönderme yaptığını düşünmektedir.
Bu türden olan diğer örnekleri “LOVE” veya “PRI51ON” (ispanyolca hapishane demek ancak, ”S ”ve ”I” harfleri yerine 5 ve 1 rakamları kullanılıyor.) Burada bazıları 1959 devriminden bu yana geçen 51 yıla gönderme yapıldığına inanıyor.
Daha az görülen bir duvar resmi ise bir masa, eşittir işareti ve bundan sonra ki de, bir araba resmidir. Bunun yakınında elinde orak çekiç resmi olan bir işçi, bunu izleyen bir eşittir işareti ve CUC harfleri ( Küba’nin değiştirilebilir para birimi peso, ) vardır. Bu resmin ayrıcalıklara sahip bürokratik sınıf ve yaşamasını sağlayacak bir maaşı elde etmeyi imkansız bulan işçi sınıfına gönderme yaptığı düşünülüyor.
Bunları gördükten sonra Kübalı grafiti vandallarının bu çalışmaları adrenalin ihtiyacını gidermek ve ya bir çok defasında pahalı çalışma araçlarına el koyan polisten kaçmak için bu çalışmaları yaratmadığını anlıyoruz.
Grafitinin varlığı bir bütün olarak gençliğin kendini ifade ihtiyacını gösteriyor ve kesinlikle ”grafiti” kelimesinin kökenleri ile ilgilidir: mevcut sosyo- politik düzen ile bir karşılaşma biçimi.